“Гэта дзіка крутае пачуццё, часам вельмі дзіўнае”. Трое хлопцаў з Беларусі робяць стартап, які можа змяніць Галівуд, сярод іх кліентаў – стваральнікі “Рабакопа”, “Фарсажа” і фільмаў Marvel
Тры гады таму беларускі фільммэйкер Ягор Дуброўскі і яго сябры Руслан Хамідулін і Андрэй Каралькоў запусцілі стартап Filmustage, які дапамагае хутка рыхтаваць кінасцэнары да здымак з дапамогай нейрасетак. Сёння пра іх пішуць Forbes і TechCrunch, а капіталізацыя кампаніі ацэньваецца ў мільёны долараў.
“Усё, што са мной адбылося, – гэта цэлы фільм”, кажа аўтар ідэі стартапу і яго кіраўнік Ягор Дуброўскі.
Ягор Дуброўскі – вядомы ў мінскіх кіношных колах аператар і фільммэйкер, які пэўны час, як і многія творчыя беларусы, здымаў фільмы і рэкламу. Пасля разам з сябрамі вырашыў арганізаваць уласны прадакшэн Nota Kitchen, які працуе ў Мінску дагэтуль.
– З гэтым прадакшэнам я паехаў у Галівуд здымаць бэкстэйдж, – расказвае Ягор. – Гэта была вельмі крутая магчымасць. Я хацеў даведацца нешта новае і прыўнесці гэта як у свой прадукт, так і ў свой асабісты прафесійны досвед.
Пасля месяца працы я прыехаў у Сан-Францыска да сябра. У першы вечар, калі мы пайшлі ў джаз-клуб, я пакінуў усе свае рэчы ў багажніку машыны. Праз нейкі час мы заўважылі, што аўтамабіль… узламалі. У мяне скралі заплечнік з фотаапаратам, ноўтбукам і ўсімі дакументамі. Вядома, без дакументаў мяне не пусцілі б на самалёт, таму давялося застацца ў ЗША яшчэ на пяць месяцаў.
Варыянтаў у Ягора, па ягоных словах, было няшмат: ісці мыць посуд ці ўступіць у мексіканскую банду або займацца тым, што ўжо ўмее – пайсці ў кіно.
– Я вырашыў выбраць кіно (смяецца) і знайшоў працу на прадакшэнах, якія рабілі пілоты для Netflix і Amazon, – узгадвае ён.
Наш герой даўно хацеў трапіць у ЗША, у ягоных марах гэта краіна павінна была выглядаць як тэхналагічны рай, дзе робаты даўно замянілі людзей. Але ўсё аказалася далёка не так: у горадзе, дзе прыдумалі Apple Pay, насамрэч ім рэдка можна было нешта аплаціць, многія банкі па-ранейшаму выдавалі чэкі, а некаторыя галіны прамысловасці маральна састарэлі. У тым ліку і кінаіндустрыя.
– Гэта было пяць гадоў таму, калі мала хто ведаў пра нейрасеткі. Але я ў кіно прыйшоў са сферы IT – раней вучыўся на матэматыка-праграміста і з 14 гадоў займаўся разпрацоўкай, – узгадвае беларус.
На здымках часам адбываліся смешныя казусы: “Вы мне стос паперы прынеслі, тут усё напісана фламастарамі і алоўкамі. Мы ж можам вырашыць гэта з дапамогай нейронавых сетак”, – казаў ён. Амерыканцы скоса глядзелі на яго і адказвалі: «Не, нам гэта не трэба, мы ўсе бачылі Тэрмінатар і чым ён скончыўся».
– Тады ў мяне ўзнікла ідэя Filmustage, – кажа Ягор.
Маючы пэўны прадпрымальніцкі досвед, хлопец пачаў адразу “прадаваць” свой прадукт на здымачнай пляцоўцы, каб атрымаць першыя водгукі. Частка з іх былі вельмі пазітыўнымі, але гэтак жа часта людзі рэагавалі насцярожана, бо ў той час амаль ніхто не чуў пра нейронавыя сеткі.
– З гэтай ідэяй я вярнуўся ў Беларусь. Я сышоў са сваёй прадзюсарскай кампаніі, заснаваў іншую – невялікую, каб падтрымаць сваё існаванне, і паралельна пачаў развіваць канцэпцыю нашага стартапа. У той перыяд я часта хадзіў на каву з сябрам і дзяліўся з ім. Аднойчы ён сказаў мне: «Але ты занадта доўга расказваў. Давай зробім гэта!”. Я адказаў, што патрэбная каманда з крутымі разпрацоўшчыкамі, а ён мне сказаў, што мае аднагрупнікі Руслан і Андрэй вярнуліся з Нарвегіі, – кажа Ягор.
Гэтак да каманды стартапа далучыліся Руслан Хамідулін і Андрэй Каралькоў, якія разам з Ягорам Дуброўскім сталі сузаснавальнікамі Filmustage.
– У ЗША для мяне было адкрыццём убачыць, як выглядае сапраўдны кінасцэнар. У нашых рэаліях сцэнар і ўся падрыхтоўка выглядаюць інакш. Гэтыя працэсы нам складана структураваць — яны хаатычныя і творчыя. Кожны робіць усё па-свойму, таму і ў галаву не прыходзіла, як гэта можна аптымізаваць.
У ЗША ўсё наадварот. Там скрыпт – гэта строгі тэхнічны дакумент, на аснове якога будуюцца ўсе астатнія працэсы. Калі хочаш, каб з табой працавалі, то выконвай усе правілы. Кожная сцэна змяшчае апісанне рэквізіту, месцаў, акцёраў, грыму і спецэфектаў. Больш за 20 катэгорый. На аснове гэтай інфармацыі складаюцца спісы і тэхнічныя заданні для заказчыкаў, менеджараў па месцах і тых, хто займаецца рэквізітам.
Для поўнага метра, а гэта сцэнарый на сто старонак, трэба прааналізаваць каля 100-120 сцэн, часам і больш. У сярэднім гэта тысячы элементаў, якія трэба знайсці ўручную. На падставе гэтага складаецца бюджэт фільма, расклад здымак. Зараз разбіўка сцэнара робіцца ўручную ад трох дзён да некалькіх тыдняў. З дапамогай Filmustage гэта стала рэальна зрабіць за адну хвіліну.
Ягор прызнаецца: многае, што з ім адбывалася за апошнія гады, вельмі падобна на галівудскае кіно.
– Я люблю здымаць і сумую па гэтым, але ніколькі аб гэтым не шкадую, таму што тое, чым я займаюся зараз – прамы шлях да крутых людзей і студый. Як любы хлопец да пяцідзесяці гадоў, я люблю “Зорныя войны”. А цяпер сярод нашых кліентаў Роджэр Крысціян, які быў сэт-дэкаратарам фільму і атрымаў прэмію Оскар за гэта. Дарэчы, гэта ён прыдумаў той самы светлавы меч!
Гэта вельмі класнае пачуццё – размаўляць з людзьмі, якія здымалі “Рабакопа”, “Фарсаж”, фільмы Marvel. Некаторыя з іх актыўна прасоўваюць нас, таму што мы вырашаем шмат праблем і задач, – кажа беларус.
Ягор не выключае, што стане адным з нешматлікіх беларускіх кіношнікаў, якія змаглі стаць мільянерамі:
– У гэтым кантэксце гэта магчыма. Не праз здымкі, а праз стварэнне стартапа ў гэтай індустрыі. Гэта дзіка крутае пачуццё, часам вельмі дзіўнае. Трое хлопцаў, якія пачыналі ў Беларусі, нешта робяць для Галівуду, спрабуюць там нешта змяніць і нават дабіваюцца поспеху. Тут яшчэ трэба разумець, што стартап – справа тонкая. Ніхто не ведае, як усё складзецца. Але зараз мы атрымліваем асалоду ад таго, што робім.
Улічваючы, што Ягор Дуброўскі са сваімі калегамі прагнуць здзейсніць тэхналагічную рэвалюцыю ў Галівудзе, мы не маглі не спытаць яго пра магчымасці, якія для маладых беларускіх фільммэйкераў адкрывае імклівае развіццё нейрасетак і штучнага інтэлекту:
– Мне падаецца нейрасеткі і штучны інтэлект – гэта перш за ўсё спосаб пазбавіцца руціны, каб людзі маглі больш займацца творчымі справамі. Што мы выкарыстоўваем яго як інструмент, каб пазбавіцца ад нецікавай працы, а не як замену сцэнарыстаў, прадзюсараў, рэжысёраў, фатографаў, мастакоў.
Напрыклад, сумяшчаючы працу з Midjourney, можна рабіць вельмі крутыя візуальныя рэчы. ChatGPT крута выкарыстоўваць для мазгавога штурму. Падкідвайце ідэі, а ён іх развівае. Ён таксама дае варыянты, якія чалавек можа не прыдумаць.
Апошняя мадэль chatGPT можа аналізаваць вялікі аб’ём інфармацыі. Вы можаце закінуць вялікую колькасць дакументаў, ён хутка іх прааналізуе і падкажа вам цікавыя думкі, магчыма, вашыя, але зробіць гэта хутчэй. Галоўнае – навучыцца з ім працаваць.
Мы таксама хочам укараніць генератыўныя нейроны для стварэння разкадровак для мудбордаў і спасылак на аснове інфармацыі аб сцэне. Магчыма, і для вытворчасці. Зараз актыўна эксперыментуем з гэтым, таму што ў выніку гэта дапаможа вам убачыць усю карціну вашага фільма цалкам, – дзеліцца планамі беларус.
Крыніцы ілюстрацый: старонкі Ягора Дуброўскага ў Instagram і Facebook.
